هر سال با پايان فصل گرما و سرد شدن هوا ، در بين روستاييان و حومه نشينان نگراني خاصي به وجود مي آيد . اين نگراني ناشي از حضور گونه هاي مختلف حيات وحش به خصوص گوشتخواران است.

 با سرد شدن تدريجي هوا و ناياب شدن غذا در طبيعت ، حيوانات مختلفي براي يافتن غذا خود را به روستاها و مناطق حاشيه اي نزديک مي کنند و يکي از گونه هايي که حضور دائمي از خود نشان مي دهد گرگ است . گرگ ها جداي از ارزش هاي بي نظير و منحصر به فرد خود در کنترل جمعيت جوندگان و از بين بردن حيوانات بيمار و ضعيف ، مسئول تلف کردن تعداد زیادی دام در کشور شناخته مي شوند که البته مي توان دلايل زيادي براي رد اين ادعا ارائه و به کمک آنها مي توان ثابت کرد مسوول تمامي خسارات جاني و مالي وارده به روستاييان و دامداران گرگ ها نيستند و البته اين نوشتار در پي رد يا اثبات بي گناهي گرگ ها در ايجاد خسارت به دام و احتمالاً انسان ها نيست . خسارات وارده از ناحيه حيات وحش و به ويژه گرگ ها به دام ها ، عکس العمل هاي متضادي را در پي دارد . برخي از دامداران بر اين عقيده هستند دامي که به دست گرگ ها از بين مي رود روزي گرگ ها و زکات مال آنها بوده است و برخي ديگر ميرشکار استخدام مي کنند . اما به هر دليلي که حمله گرگ روي داده باشد و به هر ميزان که خسارت وارد شده باشد ، نقش انسان در بروز اين حملات را نمي توان انکار کرد و البته با به کار بستن توصيه هاي ذيل مي توان از تعداد و شدت خسارت کاست ؛ بدين صورت که : 

* هيچگاه کودکان و دانش آموزان ابتدايي را در ساعات اوليه صبح يا زمان غروب در بيرون از منزل تنها نگذاريد چه براي بازي يا مدرسه ؛ به خصوص در روزهايي برفي و باراني . جثه کودکان گرگ ها را در انتخاب طعمه به اشتباه مي اندازد .

 * از ريختن زباله در نزديکي منازل خودداري کنيد . تخليه زباله ها در فاصله اي دور از روستا احتمال حمله را کاهش مي دهد .

 * در صورت مشاهده گرگ مراتب را سريعاً به ادارات محيط زيست ، دامپزشکي و جهاد کشاورزي گزارش کنيد . گرگ ها ذاتاً از انسان فراري هستند اما اگر خود يا عضوي از گله آنها مورد حمله واقع شوند ، از خود دفاع مي کنند . اما گرگ هاي بيمار (هار) که معمولا تنها مشاهده مي شوند مي توانند به انسان حمله کنند . از اين رو در صورت مشاهده گرگ تنها در صورتي که حمله اي انجام نداده اند از آسيب رساندن به آنها خودداري کنيد . اما گرگ هاي سالم به انسان حمله نمي کنند .

2. اگر دامدار هستيد

*  در موقع چرا حتماً سگ هاي گله گرگ گير همراه داشته باشيد.

*  دام ها را تا قبل از غروب آفتاب به روستا برگردانيد.

*  شب هنگام ، از بسته بودن تمام درها و پنجره ها و امن بودن سقف آغل و محل هاي نگهداري دام ها اطمينان حاصل کنيد.

*  در موقع چرا از پراکنده شدن دام ها جدا پرهيز کنيد.

* دام ها را بيمه کرده و آن را سالانه تجديد کنيد.

* اگر مجبور شديد که همراه گله بيرون از روستا بمانيد ، اطراف آتش را با سنگ پوشانده ، گله را جمع کرده و زنگوله ها را از گردن دام ها جدا کنيد . شنوايي و بينايي گرگ ها به راحتي در شب ، نور آتش و صداي زنگوله را تشخيص مي دهند.

* اگر لانه گرگي پيدا کرديد از تخريب و کشتن توله ها جدا پرهيز کنيد . شامه تيز گرگ ها آنها را به سوي مهاجم هدايت مي کند.

*  زيستگاه هاي گرگ را شناسايي کرده و از ورود دام به آنجا جلوگيري کنيد . گرگ ها به شدت از زيستگاه هاي خود دفاع مي کنند.

* زود قضاوت نکنيد . تشخيص اينکه آيا خسارات وارد شده به انسان يا دام از ناحيه گرگ بوده يا خير نياز به مشورت با متخصصان دارد .

عمده ترين دلايل ورود گرگ ها به روستاها و مناطق حاشيه اي ، به خطر افتادن امنيت غذايي و زيستگاهي آنهاست . آهو، کل و بز ، قوچ و ميش ، گراز و خرگوش ، طعمه هاي مورد علاقه گرگ ها است . به هر دليلي که از تعداد آنها کاسته شود ( شکار، ورود دام غيرمجاز، تخريب زيستگاه و... ) همان علت حضور گرگ در سکونتگاه هاي انساني است چون مهم ترين دليل حضور يا عدم حضور گرگ در يک منطقه دسترسي يا عدم دسترسي به منابع کافي غذايي است.

اما حضور گرگ ها به هر دليلي که باشد ، رعايت توصيه هاي فوق مي تواند از ميزان خسارات تا حد قابل ملاحظه اي بکاهد . در هر حال بايد به اين نکته توجه کرد که نظر به جمعيت اندک موجود گرگ ها در کشور و به منظور پيشگيري از انقراض نسل اين گونه ارزشمند طبيعي ، علاوه بر روستا و حومه نشينان ، مسوولان نيز بايد بيش از پيش فعاليت از خود نشان دهند که در اين بين بهبود و تسهيل در ارائه خدمات قوانين بيمه دام و محصولات کشاورزي ، ترويج ساخت آغل هاي ضد گرگ و ترويج فرهنگ ضدشکار و روي آوردن به روش هاي کنترل غيرمرگ آور، سبب خواهد شد که انسان و گرگ در ايران بتوانند به همزيستي پايدار دست يابند و اين امر از ديدگاه فرهنگي بسيار ارزشمند است زيرا که بار ديگر برتري فرهنگ غني ايراني را در مقايسه با کشورهايي چون انگلستان، هلند، فرانسه  و... نشان مي دهد که سال ها است از نابودي نسل گرگ در آنها مي گذرد . انسان ها و گرگ ها مي توانند در کنار يکديگر باشند ، اگر انسان به درک صحيحي از طبيعت و موجودات آن برسد و آنها را نه رقيب خود ، بلکه وسيله اي براي تعالي خود ببيند .

مآخذ:حامی گرگ های ایران(http://persianwolf.blogfa.com/)